شعار هفته سلامت : مراقبتهای اولیه بهداشتی راهی به سوی پوشش همگانی سلامت
بسم الله الرحمن الرحیم
سازمان جهانی بهداشت با سابقه بیش از هفتاد ساله خود هرسال شعاری را برای متوجه نمودن اصحاب سلامت ومردم مطرح وتلاش می کند تا در طول سال آن را محقق نماید.
در ایران در طول سالهای اخیر فقط به جای برگزاری روز جهانی سلامت در 18 فروردین ماه هفته سلامت را از اول تا هفتم اردیبهشت ماه درهر سال برگزار می کنیم و بنا به صلاحدید صاحبنظران شعار هفته سلامت سال 98 مراقبتهای اولیه بهداشتی گامی به سوی پوشش همگانی سلامت نام گرفته حال سوال اصلی اینست مراقبتهای اولیه بهداشتی چیست ؟ مراقبتهای اولیه بهداشتی شامل تامین ،نگهداری وارتقای سلامت آحاد جامعه است
PHC یک اصول برای مراقبتهای اولیه بهداشتی، از یک سری اصولی برخوردار است که در جهان پذیرفته شده است که قبلا روی چهار اصل بیشتر مورد توجه قرار می گرفت ولی الان به شش اصل ارتقاء پیدا کرده است .
اصل اول عدالت یا برابری است یعنی همه افراد عادلانه بتوانند به آن دسترسی داشته باشند .اصل دوم مشارکت مردمی است یعنی این کار را برای مردم ، بامردم وهمراه مردم انجام می دهیم وحتما این کار بهداشتی مورد قبول عامه مردم باشد ویک همکاری بین بخشی است همه الان همه توجه دارند که بیش از 75% خدمات سلامت وتصمیمات سلامت در خارج از نظام سلامت اتفاق می افتد وبه همین علت بایستی همه بخشها در کنار هم در مسیر سیاستگذاری ونهایتا اجرای برنامه های سلامت نقشی ایفا نماید.
برخورداری از تکنولوژی وفناوری مناسب است یعنی کاری که انجام می دهیم باید از نظر علمی صحیح باشد ومطابق نیازهای محلی آن مردم باشد وخدمت گیرنده آن را قبول داشته باشد ومنابع مورد نیاز آن تامین شده باشد.ما می توانیم یک کار با هزینه بالا را برای بار اول انجام دهیم وخدمت را ارائه دهیم واین پایا نخواهد بود.
ادغام وجامعیت خدمات است ، با این دیدگاه بود که بهورز تربیت شد تا بتواند در حد توان خود همه کارهای مورد نیاز را در روستا برای مردم انجام دهد از بهداشت محیط ،بهداشت حرفه ای تا واکسیناسیون کودکان وسلامت مادر وکودک.
ونهایتا تفویض اختیار هست یعنی هر کسی خدمات را ارائه می دهد بایستی از اختیار کافی برخوردار باشد .تفویض اختیار باعث بهره وری در نظام مدیریت می شود وبازدهی آن سیستم را افزایش می دهد.
اگر از اصول بگذریم در حقیقت به اجزاء مراقبتهای اولیه بهداشتی می رسیم که اصل اول آموزش سلامت است تلاش بر این است که با دادن آموزش افراد را توانمند بکنیم وبه تغذیه افراد توجه بکنیم ، مراقبتهای بهداشتی مادران ، کودکان و مردان را مورد توجه قرار دهیم.تامین آب سالم ،محیط سالم ، هوای سالم یکی از اجزای مهم دیگر
PHC می باشد توجه به بهداشت حرفه ای ،ایمن سازی در تمامی سطوح که عموما" در دوران کودکی اتفاق می افتد ولی در مواردی لازم است ما بزرگسالان را هم در مقابل بعضی از ویروسها واکسینه کنیم . پیشگیری وکنترل بیماریهای شایع وبومی هر منطقه یکی از اجزای
PHC هست ، حتما باید امکانات تشخیصی ودرمانی مناسب در خانه های بهداشت بعد مراکز بهداشتی ودرمانی ونهایتا" در بیمارستانهای ما به عنوان سطوح دوم وسوم تهیه شود .وداروهای اساسی را پیش بینی وتامین کنیم تا در اختیار مردم قرار بگیرد .
توجه به سلامت روان انسانها ، توجه به سلامت دهان ودندان که متاسفانه مدتی مورد بی توجهی قرار گرفته بود ، پیش گیری از حوادث وسوانح به عنوان یکی از فاکتورهای مهمی که زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داده ونهایتا" توجه به بیماریهای غیر واگیر ، بعنوان یکی از معضلاتی که امروزه با آن مواجه هستیم در حقیقت بیماریهای غیر واگیرکه باعث ناتوانایی وهم موجب مرگ ومیر انسانها می شود.
وقتی می گوییم مراقبتهای اولیه بهداشتی گامی به سوی پوشش همگانی سلامت یعنی ما نیازهای ضروری انسان در حوزه سلامت را برای ارتقاء و برای پیشگیری از بیماریهای که آن را تهدید می کند ونهایتا" تشخیص ودرمان بموقع بیماریها را باید داشته باشیم تا مردم بتوانند با شادابی از زندگی مناسب ، طول عمر مناسب وکیفیت مناسب برخوردار باشند.
دکتر محمد حسین صومی
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز
گفتنی است فیلم پیام رئیس دانشگاه در وب سایت دانشگاه علوم پزشکی تبریز بارگذاری شده است.