خلاصه فارسی: مقدمه و هدف: پرتودرمانی سرطان مری و پستان منجر به دریافت دز بالا در ریه از فیلدهای تابشی می¬شود و حساسیت پرتوی زیاد ریه منجر به بروز عوارض ریوی بعد از پرتودرمانی می گردد. پیگیری بالینی بیمار و از طرفی استفاده از مدل های رادیوبیولوژیکی جهت تخمین عوارض و کاهش ریسک آنها سودمند خواهد بود. در این مطالعه عوامل دزیمتریک و غیر دزیمتریک مرتبط با بروز پنومونی و قابلیت مدل¬های رادیوبیولوژیکی از نظر تخمین عوارض ریوی به دنبال پرتودرمانی در سرطانهای مری و پستان ارزیابی شدند. مواد و روش ها: داده های بالینی و اطلاعات دز-حجم 62 بیمار مبتلا به سرطان مری و پستان که پرتودرمانی با تکنیک 3D-CRT دریافت کردند بصورت آینده نگر آنالیز شد. تغییرات عملکرد ریوی از طریق اسپیرومتری قبل و در ماه های سوم و ششم بعد از پرتودرمانی ارزیابی شد. با استفاده از سه مدل LKB ، gEUD وrelative seriality احتمال عوارض ریوی تخمین زده شد. توانایی و رتبه بندی مدل ها به ترتیب با استفاده از سطح زیر منحنی(AUC) و شاخص معیار اطلاعاتی آکائیک (AIC) ارزیابی شد. از روش تخمین احتمال بیشینه جهت یافتن پارامترهای مدل که بهترین برازش را با پیامد بالینی داشته ، استفاده شد و نیکوئی برازش مدل ها با آزمون Chi-Square تعیین شد. یافته¬ها: از کل بیماران 21 نفر پنومونی پرتوی نشان دادند (25% بیمار سرطان پستان و 33/43% بیمار سرطان مری). کاهش قابل توجهی در پارامترهای اسپیرومتری در تمامی بیماران بویژه بیمارانی که پنومونی نشان دادند، مشاهده شد. نتایج مطالعه نشان داد که بروز پنومونی شدیدا به پارامترهای دز-حجم وابسته است. در گروه بیماران سرطان پستان پارامترهای (Gy2/12≤ ) EUD ، (40% ≤) V10و (2/34% ≤) V25 و در گروه سرطان مری دز میانگین ریه (Gy 5/16≤) و (9/76% ≤) V5 از نظر آماری رابطه معنی داری با ریسک پنومونی نشان دادند. مطالعه نشان داد هر سه مدل رادیوبیولوژیکی برای تخمین عوارض ریوی قابل استفاده هستند. بر اساس AUC، مدل gEUD برای گروه هر دو سرطان و گروه سرطان پستان عملکرد بالایی را نشان داد. بر اساس AICمدل های gEUD و LKB به ترتیب بعنوان مدل بهتر انتخاب شدند. پارامتر D50 برای سه مدل ،3/15-53/14 گری بدست آمد. نتیجه گیری: بروز پنومونی خفیف در بیماران مبتلا به سرطان مری و پستان مشاهده شد. استفاده از پارامترهای دز-حجم، پیگیری بالینی و انجام اسپیرومتری در پیشگویی ریسک پنومونی پرتوی سودمند هستند. مدل های رادیوبیولوژیکی از جمله مدل gEUD با قابلیت تخمین احتمال صدمات ریوی نقش مهمی در انتخاب بهترین طرح درمانی برای پزشک و فیزیست خواهند داشت. کلمات کلیدی: پنومونی پرتوی، مدل¬های رادیوبیولوژیکی، پارامترهای دزیمتریک، سرطان پستان، سرطان مری

چکیده مقدمه: امروزه سرطان پستان در دنیا تبدیل به یک مساله بسیار مهم و تهدید کننده سلامت جامعه بویژه بانوان گردیده است و به این دلیل یافتن روشی که بتواند این سرطان را در مراحل اولیه تشخیص دهد یکی از چالش های تحقیقاتی است. یکی از جدیدترین تکنیک های تشخیص زود هنگام سرطان استفاده ازنانو ذرات میباشد. در این مطالعه از چهار نوع نانو ذره برای آشکار سازی تغییرات شدت نور عبوری استفاده شده است. مواد و روش ها: نمونه های خون کامل با غلظت هموگلوبین 2،1و 4 برابر غلظت هموگلوبین خون نرمال برای شبیه سازی شرایط سرطان پستان انتخاب شده اند. نانو ذرات همراه با غلظت های مختلف هموگلوبین به درون فانتوم پستان تزریق شده اند.شدت نور عبوری با طول موج 635 نانو متراز درون عروق فانتوم توسط دستگاه پاور متر اندازه گیری شد. نتایج: نانو ذره طلای کروی با غلظت های هموگلوبین×1،×2 و×4 خون ترکیب شده و شدت نور عبوری برای عروق به ترتیب 62/3,40/2و64/1 میلی وات بود.این مقادیر برای نانو ذره طلای میله ای برای غلظت ×1عبارت است از 42/3میلی وات و برای غلظت های ×2و×4 برابر به ترتیب برابر13/2و98/1 میلی وات بود. این ازمایش همراه با کوانتوم دات کادمیوم سلنیوم بدون پوشش نقره انجام شدو شدت نور های عبوری برای غلظت های ×1،×2 و ×4 هموگلوبین به ترتیب برابر با 14/3 ،26/2و 22/1میلی وات میباشد. کادمیوم سلنیوم با پوشش نقره رابا غلظت های ×1،×2 و×4 هموگلوبین ترکیب شده و شدت نور عبوری اندازه گیری شود این مقادیر به ترتیب برابر با 83/1,52/2و31/3 میلی واتاست. بحث و نتیجه گیری: این مطالعه نشان میدهد که استفاده از نانو ذرات طلا و کوانتوم دات ها میتواند به تشخیص خون سالم از خون سرطانی کمک نموده و سرطان سینه در مراحل اولیه تشکیل آن با استفاده از تغییر شدت نور عبوری بینخون سالم و سرطانیتشخیص داده شود. کلمات کلیدی: سرطان پستان، غلظت هموگلوبین ، تشخیص زود هنگام، نانو ذره طلای کروی و میله ای، کوانتوم دات کادمیوم سلنیوم با و بدون پوشش نقره ،